آموزش لوله‌های U‌شکل فیزیک دهم + حل تمام تیپ‌تست‌ها

نکات:

1. حجم مایع جابجا‌شده در دو طرف لوله برابره.
یعنی هرچقدر مایع جدید باعث پایین رفتن ستون در یه طرف بشه، به همون اندازه حجم مایع در طرف دیگه بالا می‌ره.

2. جابجایی در دو طرف لوله به نسبت عکسِ مساحتِ مقطع‌هاست.
یعنی اگه یه طرف باریک‌تر باشه، سطح اون بیشتر جابه‌جا می‌شه.
⟵ شاخه باریک‌تر = جابه‌جاییِ بیشتر.

3. اگر مساحت دو شاخه برابر باشه  ⟵  جابه‌جاییِ ارتفاع در دو طرف لوله برابر است.

4. توی رابطه بالا کافیه ρ‌ها هم‌واحد باشن و همین‌طور ′h و x هم‌واحد باشن (لزومی نداره همه واحدها رو SI بذاری).

تعریف پارامتر‌ها در فرمول

● x: جابجایی سطح در شاخه‌ای که مایع بهش اضافه شده
(در نتیجه، در شاخه‌ی مقابل سطح به اندازه‌ی n×x بالا می‌ره.)

● n: نسبت مساحت سمتی که مایع اضافه شده به مساحت سمت دیگه

● ′ρ: چگالی مایع اضافه شده

● ′h: ارتفاع مایع اضافه‌شده

● ρ₁: چگالی مایع اصلی داخل لوله

💡 نکته مهم: اگه قطرها داده شده بودن، یادت نره که مساحت ∝قطر². یعنی اگه قطر دو برابر باشه، مساحت چهار برابره!

5 تیپ پنجم: لوله‌های شیردار 🚰

این تیپ یه‌کم عجیب‌تره ولی به‌طرز عجیبی ساده می‌شه اگه اصولش رو بدونی.
اینجا بین شاخه‌ها یه شیر فلکه وجود داره و میگه که شیر رو باز می‌کنیم و درباره اون یه سری سوالا می‌پرسه.

🔹 روش حل:

🧠 ترفند سریع: توی سوالات لوله شیردار همیشه با رابطه‌ی ρ₁h₁ = ρ₂h₂  هر دو مایع رو به یک مایع تبدیل کن؛ اینجوری سوال مثل آب خوردن حل می‌شه.

مقایسه فشار نقاط هم‌تراز درون دو مایع مختلف

بچه‌ها معمولاً سؤالای این بخش این‌جوریه 👇
یه لوله U‌شکل بهتون می‌ده که داخلش دو تا مایع مختلف ریخته (مثلاً آب و جیوه یا آب و روغن)، بعد میاد دو تا نقطه‌ی هم‌تراز توی دوتا مایع (هر کدوم توی یک مایع) رو نشون می‌ده و می‌پرسه:
«کدوم فشار بیشتره؟!»
اولش ممکنه فکر کنی باید بری سراغ فرمول P=ρgh و حساب و کتاب کنی،
ولی با این نکته‌ای که من بهت می‌گم واقعاً لازم نیست 😎
یه مهارت خاص یاد می‌گیری که فقط با نگاه کردن به شکل بفهمی کدوم نقطه فشارش بیشتره!

همیشه به ارتفاع ستون مایع بالای سر دو نقطه نگاه کن:

• نقطه‌ای که ارتفاع مایع بالای سرش بلندتره  ⟵  فشارش بیشتره

اگه ارتفاع‌ها یکی بود  ⟵ چگالی اونا و مقایسه کن ⟵ اونی که چگالی بیشتری داره  ⟵  فشارش بیشتره

ترفندهای سرعتی محاسباتی

می‌خوای توی کنکور زمان بخری؟

● عددهای بزرگ رو از اول بصورت نماد‌علمی بنویس (مثلاً 10000 =۱۰^۴) 

● برای تقسیم بر ۲، ۴، ۸ یا ۱۶ فقط چند بار نصف کن (توی ویدیو کامل توضیح دادم).

اشتباه‌های رایج بچه‌ها

❌ اشتباه گرفتن “هم‌تراز بودن” با “در یک مایع بودن”
❌ قاطی کردن نسبت قطر و مساحت
❌ فراموش کردن حذف P0​ ها
❌ اشتباه خوندن ارتفاع عمودی
❌ تبدیل واحد‌های الکی که اصلا نیاز نیست انجام بشه که نمونه‌هاشو توی ویدیو نشون دادم

تمرین‌ها و تیپ‌تست‌ها

توی ویدیو تمرین‌های کتاب درسی، تست‌های خوب کتاب تست‌ها، تست‌های کنکور‌های سال‌های اخیر و گلچین تست‌های آزمون‌های آزمایشی بررسی شده؛ و همچنین چیدمان سوالات از آسون به سخته که این چیدمان باعث می‌شه دانش‌آموز با هر سطحی (حتی دانش‌آموز ضعیف!) بتونه کل مطالب رو متوجه شه و توی اونا به تسلط برسه.

این ویدیو مخصوص کیه؟ا

● دهمی‌هایی که می‌خوان مبحث لوله Uشکل رو به بهترین شکل ببندن 💪

● کنکوری‌هایی که دنبال ترفندهای سرعتی و میان‌بر هستن و میخوان یک تست قطعی فیزیک کنکور رو مال خودشون بکنن ⚡

اگه تو هم جزو این دسته از دانش‌آموزایی و می‌خوای فیزیک دهم رو یک بار برای همیشه یاد بگیری، تدریس کاملش توی بخش تدریس فیزیک دهم هست 🚀

جمع‌بندی نهایی

با دیدن این ویدیو، «لوله‌های U‌شکل» از یه مبحث سخت و گیج‌کننده، تبدیل می‌شن به یه موضوع آسون و قابل پیش‌بینی 😎
کافیه فقط این سه‌تا کار رو همیشه یادت باشه 👇
1️⃣ تیپ سؤال رو تشخیص بده
2️⃣ سه‌قدم اصلی رو اجرا کن
3️⃣ از ترفندهای سرعتی استفاده کن

و در آخر 👇
🎓 سایت ما، تخصصی‌ترین سایت آموزش فیزیک کنکور و نهایی هست که با آموزش‌های اون میتونید به اهدافتون برسید؛ پس حتما به جاهای مختلف سایت سر بزنید و از آموزشایی که براتون گذاشته شده استفاده کنید.